Outplacement - czyli jak wygląda pomoc zwalnianym pracownikom w praktyce?
W obliczu wciąż utrzymującego się rynku pracownika, rosnącego deficytu talentów oraz rekordowo niskiego bezrobocie mogłoby się wydawać, że zjawisko zwolnień grupowych jest czymś marginalnym. Jednak dane za 2018 rok pokazują, że dotknęły one ponad 30 tys. pracowników w Polsce. Najczęstszą przyczyną były przejęcia, fuzje, zmiany organizacyjne oraz automatyzacja pracy. Jak zatem pracodawcy mogą łagodzić skutki zwolnień i pomóc swoim pracownikom w znalezieniu dla siebie nowego miejsca na rynku pracy?
Czym jest outplacement?
Outplacement jest definiowany jako system łagodnych zwolnień. Polega na podejmowaniu przez organizację działań służących pomocy odchodzącym pracownikom. Obejmuje głównie doradztwo zawodowe i psychologiczne, szkolenia, a także wsparcie w znalezieniu nowej pracy. Składają się na niego różne elementy i działania. Mogą być podejmowane w trakcie przeprowadzania procesu zwolnień indywidualnych lub grupowych, po zakończeniu redukcji stanowisk, ale też jeszcze znacznie wcześniej - na etapie przygotowywania się firmy do restrukturyzacji.
Szacunkowo około 70% firm, które zwalniają choćby jednego pracownika w Europie Zachodniej, zapewnia mu pomoc w poszukiwaniu nowej pracy. W Polsce brak jest aktualnych danych, jednak eksperci wskazują, że z roku na rok liczba pracodawców, którzy świadomie i odpowiedzialnie podchodzą do zwolnień, rośnie. Odpowiednia komunikacja i zaoferowanie realnego wsparcia w znalezieniu jak najlepszej alternatywy zawodowej pomaga utrzymać firmie renomę wiarygodnego pracodawcy, ważną szczególnie w sytuacji konkurowania o wysoko wykwalifikowanych specjalistów.
Sprawdź ofertę Edukacja dla Biznesu
Jak skutecznie wdrożyć outplacement?
Outplacement podobnie jak wszystkie inne działania w organizacji, powinien być dokładnie zaplanowany tak, aby przyniósł zamierzone rezultaty. Konieczne jest dokładne zdiagnozowanie sytuacji oraz zastanowienie się nad sposobem realizacji programu. Należy podjąć decyzję czy korzystamy z wyspecjalizowanej firmy zewnętrznej czy wykorzystujemy zasoby wewnętrzne. Bardzo często najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest współpraca firmy zewnętrznej z zarządem.
W pierwszej kolejności konieczne jest dokładne zdiagnozowanie sytuacji. Ten etap powinien obejmować przede wszystkim zapoznanie się z aktualnymi przepisami prawnymi. Jest to szczególnie istotne, jeśli planujemy przeprowadzić zwolnienia grupowe. W pozostałych przypadkach forma wsparcia zwalnianych pracowników zależy w dużej mierze od środków jakimi dysponuje pracodawca, a także od sytuacji panującej na lokalnym rynku pracy. Pozwala to na dostosowanie oferty firmy zewnętrznej do prawdziwych potrzeb pracodawcy, a także indywidualnych oczekiwań pracowników.
Szansa na nowy zawód
Bez względu na to, czy outplacement zakłada konsultowanie CV z doradcą, headhunting, coaching i mentoring, wsparcie organizacyjne i psychologiczne, czy może kierowanie na kursy i szkolenia pozwalające zdobyć nowy zawód, to podejmowane działania pozwalają budować wizerunek odpowiedzialnego i profesjonalnego pracodawcy.
Outplacement w obecnych czasach to działania pracodawców związane między innymi ze wspieraniem pracowników w przekwalifikowaniu się. Żyjemy w czasach transformacji cyfrowej, gdzie automatyzacja sprawia, że maleje zapotrzebowanie na niektóre stanowiska i specjalizacje. Jednakże pojawia się wiele nowych stanowisk pracy w innych obszarach, które naturalnie wymagają od pracownika dokształcenia się w tym temacie.
Według raportu McKinsey Global Institute pt. „Jobs lost, jobs gained: Workforce transitions in a time of automation” do 2030, aż 375 milionów pracowników (około 14% światowej siły roboczej) - może stać przed koniecznością zmiany zawodu z powodu digitalizacji, automatyzacji i postępu w rozwoju sztucznej inteligencji. Z kolei zgodnie z prognozami World Economic Forum w ciągu najbliższych trzech lat na świecie powstaną 133 miliony nowych miejsc pracy. Spowoduje to zniknięcie z rynku pewnych profesji, a z drugiej - powstanie zupełnie nowych zawodów.
Na znaczeniu będą rosnąć przede wszystkim umiejętności związane z nowymi technologiami – programowanie czy projektowanie rozwiązań technologicznych. Branża IT rozwija się tak dynamicznie, że zapotrzebowanie na specjalistów jest cały czas bardzo duże.
Zrób pierwszy krok w stronę zmian i naucz się programowania
Kursy dla testerów, nauka programowania w wybranych językach – to szansa na nowy i atrakcyjny zawód zarówno dla osób, które mają już wykształcenie techniczne, jak i przedstawicieli profesji zupełnie niezwiązanych z IT. Testerami czy programistami mogą zostać także humaniści o odpowiednich predyspozycjach, zainteresowaniach i przygotowaniu merytorycznym.
Pracodawcy, którzy chcą wspierać swoich pracowników w procesie zwolnienia powinni rozważyć inwestycje w ich przekwalifikowanie. Stanie się to w najbliższym czasie, jednym z ważniejszych priorytetów biznesowych zarówno dla polskich jak i globalnych firm.